گاهي انسان مي‌كوشد كه آسيب نبيند و وضع موجود خود را حفظ كند اين يك مرحله از نزاهت اخلاقي است. يك وقت نيز گذشته از اينكه مي کوشد که آسيب نبيند و موجودي خود را حفظ كند، مي‌كوشد که پَر در بياورد و ترقّي كند و مي‌فهمد که به كدام جهت پرواز كند. مي‌بينيد يك تخم‌مرغ وقتي زير نظر نظام دامداري و دامپزشكي باشد سالم مي‌ماند اما ديگر رشدي ندارد

بلکه فقط سالم مي‌ماند ولي اگر يك مربي خوبي، مادر خوبي و زير بال مادر خوبي قرار گرفت اين ديگر از آن حالت در مي‌آيد که به تعبير استاد بزرگوارمان مرحوم حكيم الهي قمشه‌اي«عقل داند طاير اندر بيضه بال و پر ندارد»؛ وقتي جوجه طاووس از تخم‌ در مي‌آيد بال و پر رنگارنگ مي يابد عقل مي‌داند كه اين وقتي در تخم‌ بود بال و پر نداشت وقتي زير پوشش مادرِ خوب، تربيت خوب يافت آن‌گاه اين حجاب را مي‌شكند و بعد پر در مي‌آورد و اگر پرنده مربي خوبي داشته باشد به آن مي‌آموزد كه به كدام طرف پرواز كند.

 

ائمه(عليهم السلام) فرموده اند:«إنّ الملائكة لَتَضَعُ أجنِحَتِها لطالب العلم» فرشته‌ها بال‌ها را پهن مي‌كنند تا طالبان علوم روي بال ملائكه بنشينند.آنان فرّاش‌هاي حوزه‌هاي علمي و مراكز علمي‌اند. كمتر كسي است كه اين حرف را نشنيده يا نگفته باشد چرا که در جوامع روايي ما از كافي مرحوم كليني تا معالم صاحب‌معالم همه اين حديث را نوشته اند.

اما فرشته‌ها كه فرّاشان مراكز علمي‌اند و بال‌ها را پهن مي‌كنند براي اين است كه سه مطلب را به ما بفهمانند؛

يكي اينكه به آن طلبه حوزه يا دانشجوي دانشگاه بفهمانند شما هم بايد بال در بياوريد و بعد از اينكه با خواندن درس و بحث حوزه و دانشگاه بال در آورديد بايد بيازماييد تا پرواز كنيد، پر بكشيد و يك جا نمانيد و بعد از اينكه آئين پرواز را ياد گرفتيد بايد بفهميد به كدام سَمت پرواز كنيد.

اگر مرغ، مرغ مُلكي باشد نظير آنچه در تالاب‌ها هستند اين به طمع طعمه از راه دوري پرواز مي‌كند و حتي صدها كيلومتر را طي مي‌كند چون گرفتار تالاب است گرفتار طمع است و به طمع طعمه تا تالاب مي‌رود

اين همان روحاني يا همان دانشجوست كه به اين سَمت و آن سمت مي‌گردد كه خودش را تأمين كند اين درس خوانده پر در آورده اما نمي‌داند به كدام سَمت پرواز كند اين فقط به اين فكر است كه زندگي خودش را تأمين كند لذا فرشته‌ها بال را براي اين پهن نكردند كه ما پرواز كنيم تا نان در بياوريم و زندگي كنيم چرا که آن را خدا تأمين مي‌كند.

ذات اقدس الهي در قرآن كريم فرمود: تمام موجودات جهان طبيعت عائله من هستند تمام مار و عقرب عائله من هستند«مَا مِن دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلاَ عَلَي اللَّهِ رِزْقُهَا» با (عَلَي) تعبير كرد فرمود من متعهّدم  «وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللّهِ قِيلاً» مگر خداي سبحان خُلف وعده مي‌كند؟!

حضرت آيت الله جوادي آملي،درس اخلاق02/03/92